1 : ಸಮಯೋಚಿತ ಮಾತುಕತೆ
ಕಾಲೋಚಿತವಲ್ಲದ ಬುದ್ಧಿವಾದ
ಚಂದವಲ್ಲ
ಸಮಯವರಿತು ಸುಮ್ಮನಿರುವವನೇ ಜಾಣ.
2 : ಕೋಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಬುದ್ಧಿಹೇಳುವುದು
ಎಷ್ಟೋ ಒಳಿತು
ತನ್ನ ತಪ್ಪನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವವನಿಗೆ
ಹಾನಿ ತಟ್ಟದು.
3 : ಕೋಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಬುದ್ಧಿಹೇಳುವುದು
ಎಷ್ಟೋ ಒಳಿತು
ತನ್ನ ತಪ್ಪನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವವನಿಗೆ
ಹಾನಿ ತಟ್ಟದು.
4 : ಬಲಾತ್ಕಾರದಿಂದ ನ್ಯಾಯನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು
ಸಾಧಿಸುವವನು
ಕನ್ಯೆಯನ್ನು ಕೆಡಿಸಲಿಚ್ಛಿಸುವಂಥ ನಪುಂಸಕನು.
5 : ಮೌನಿಯು ಪಂಡಿತನಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವನು
ಮಾತಾಳಿಯು ದ್ವೇಷಪಾತ್ರನಾಗುವನು.
6 : ಉತ್ತರ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆ ಸುಮ್ಮನಿರುವವನು
ಒಬ್ಬನು
ಸಮಯವರಿತು ಮೌನತಾಳುವವನು
ಇನ್ನೊಬ್ಬನು.
7 : ತಕ್ಕ ಸಮಯ ಬರುವವರೆಗೆ ಸುಮ್ಮನಿರುವವನು ಜಾಣ ಸಮಯ ತಪ್ಪಿ ಮಾತಾಡುವವನು ವಾಚಾಳಿ ಹಾಗೂ ಕೋಣ.
8 : ಅತಿಯಾಗಿ ಮಾತಾಡುವವನು
ತುಚ್ಛನೆನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವನು
ದರ್ಪದಿಂದ ಮಾತಾಡುವವನು ದ್ವೇಷಕ್ಕೆ
ಪಾತ್ರನಾಗುವನು.
9 : ಮನುಷ್ಯ ಸೌಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ದುರ್ಭಾಗ್ಯದಿಂದಲೇ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು ಲಾಭದಿಂದಲೇ.
10 : ನಿನಗೇನೂ ಲಾಭಗಿಟ್ಟದಿರಬಹುದು
ಒಂದು ವಿಧವಾದ ದಾನದಿಂದ
ನಿನಗೆ ಇಮ್ಮಡಿಫಲ ದೊರಕಬಹುದು
ಇನ್ನೊಂದು ವಿಧವಾದ ದಾನದಿಂದ.
11 : ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಕೀರ್ತಿಗೋಸ್ಕರ
ತಗ್ಗಿಸಲ್ಪಡುವುದೂ ಉಂಟು
ತಗ್ಗಿದವನು ತಲೆಯೆತ್ತುವುದೂ ಉಂಟು.
12 : ಒಂದಿಷ್ಟೇ ಕೊಟ್ಟು ಅತಿಯಾಗಿ
ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು
ಆಮೇಲೆ ಏಳರಷ್ಟು ಅದರ ನಿಮಿತ್ತ ಖರ್ಚು
ಮಾಡಬೇಕಾಗಬಹುದು.
13 : ಜಾಣನು ಜನಪ್ರಿಯನಾಗುವನು ಮಾತಿನಿಂದ
ಮೂಢನ ಮಾತು ವಿರಸವಾಗುವುದು
ಸರಸದಿಂದ.
14 : ನಿನಗಾವ ಲಾಭವೂ ದಕ್ಕದು
ಮೂರ್ಖನ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ
ಅವನು ಮಾಡುವುದು ಒಂದರಿಂದಲ್ಲ,
ಹಲವಾರು ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ.
15 : ಅವನು ಕೊಡುವುದು ತುಸು;
ಹಂಗಿಸುವುದು ಬಹಳ
ಅವನ ಬಾಯೋ, ಒಂದು ಡಂಗುರ
ಇಂದು ಕೊಟ್ಟರೆ ನಾಳೆ ತಿರುಗಿ ಕೇಳುವ
ಅವನು ನಿಜಕ್ಕೂ ಅನಿಷ್ಟ.
16 : ಮೂರ್ಖನ ಮಾತು ಹೀಗಿದೆ:
“ಸ್ನೇಹಿತರಿಲ್ಲ ನನಗೆ;
ಮನ್ನಣೆಯಿಲ್ಲ ನನ್ನ ಸತ್ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ;
ನನ್ನ ಅನ್ನ ತಿನ್ನುವವರೇ ನನಗೆರಡು
ಬಗೆಯುತ್ತಾರೆ.”
17 : ಎಷ್ಟು ಸಾರಿ, ಎನಿತು ಜನ, ಪರಿಹಾಸ್ಯ
ಮಾಡರು ಅಂಥವನನ್ನು ಕಂಡರೆ!
18 : ಅಸಮಂಜಸ ಮಾತು
ನಾಲಗೆಯಿಂದ ಜಾರುವುದಕ್ಕಿಂತ ನೆಲದ ಮೇಲೆ
ಜಾರುವುದು ಲೇಸು
ಹೀಗೆ ದುಷ್ಟನ ಪತನ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ
ಸಂಭವಿಸುವುದು.
19 : ಸೌಜನ್ಯರಹಿತ ಮನುಷ್ಯ ಅಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ
ಕತೆಯಂತೆ
ಅದು ಸದಾ ನರ್ತಿಸುವುದು
ಅವಿವೇಕಿಗಳ ಬಾಯಲ್ಲಿ.
20 : ಮೂರ್ಖನ ಬಾಯಿಂದ ಬಂದ
ಜ್ಞಾನೋಕ್ತಿ ತಿರಸ್ಕøತ
ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಆಡಿದ್ದು ಅಸಂಗತ.
21 : ಒಬ್ಬನು ಪಾಪಮಾಡದಿರಬಹುದು
ಬಡತನದ ನಿಮಿತ್ತ
ಅಂಥವನ ನಿದ್ರೆ ಕೆಡುವುದಿಲ್ಲ
ಕೆಟ್ಟ ಮನಸ್ಸಾಕ್ಷಿಯಿಂದ.
22 : ಒಬ್ಬನು ತನ್ನನ್ನೇ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು
ಕಾರಣವಿಲ್ಲದ ನಾಚಿಕೆಯಿಂದ
ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು
ಮುಖದಾಕ್ಷಿಣ್ಯದಿಂದ.
23 : ಒಬ್ಬನು ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಮಾತುಕೊಡಬಹುದು
ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿ
ಇದರಿಂದ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವನವನನ್ನು ತನಗೆ
ಅನಾವಶ್ಯ ವೈರಿಯಾಗಿ.
24 : ಸುಳ್ಳಾಡುವ ಚಟ
ಸುಳ್ಳು ಒಂದು ಕೆಟ್ಟ ದೋಷವಾಗಿದೆ
ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲಿ
ಅದು ಯಾವಾಗಲೂ ಇರುತ್ತದೆ
ಅಶಿಕ್ಷಿತರ ಬಾಯಲ್ಲಿ.
25 : ಸದಾ ಸುಳ್ಳಾಡುವವನಿಗಿಂತ ಕಳ್ಳನೇ ಮೇಲು
ಆದರೆ ನಾಶವೇ ಇಬ್ಬರಿಗೂ ದಕ್ಕುವ ಪಾಲು.
26 : ಸುಳ್ಳಾಡುವ ಚಟ ಅವಮಾನಕರ
ಅವನ ಬೆನ್ನುಬಿಡದು ದುಮ್ಮಾನ.
27 : ಸುಜ್ಞಾನದ ಸೇವೆ
ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಬಲ್ಲಿದನು ಮುಂದೆ ಬರುವನು
ವಿವೇಕಿಯು ಮಹಾತ್ಮರನ್ನು ಮೆಚ್ಚುವನು
28 : ತನ್ನ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತಾನೇ ಗೈಯುವವನು
ಸಮೃದ್ಧಿ ಬೆಳೆಹೊಂದುವನು
ಮಹಾತ್ಮರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸುವವನು
ತಪ್ಪಿಗೆ ಕ್ಷಮಾದಾನ ಪಡೆಯುವನು.
29 : ಕೊಡುಗೆ, ಬಹುಮಾನಗಳು ಬುದ್ಧಿವಂತರ
ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಕುರುಡುಮಾಡುವುವು
ಅವನು ಗದರಿಸದಂತೆ ಅವನ ಬಾಯಿಗೆ
ಕುಕ್ಕೆ ಹಾಕಿ ಮುಚ್ಚುವುವು.
30 : ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟ ಜ್ಞಾನ, ಹುದುಗಿಟ್ಟ ಹಣ
ಇವುಗಳಿಂದೇನು ಲಾಭ?
31 : ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮರೆಸುವುದಕ್ಕಿಂತ
ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಡುವುದು ಲೇಸು.